સોલંકી રાજેશ કુમાર ડી.

ગુજરાતી પ્રકરણ 14

વ્યાકરણ 

નીચે આપેલા શબ્દોના સમાનાર્થી શબ્દ લખો.

(1) સાગર - દરિયો, સમુદ્ર

(2) નિસ્બત – નાતો, સંબંધ

(3) જંગલ – વન, અરણ્ય

(4) કાંઠો - કિનારો, તટ

(5) રોનક – ભપકો, તેજ

(6) રળિયામણું - સુંદર, સોહામણું 

(7) બળાપો - સંતાપ

(8) સમીપ – નજીક, પાસ

(9) ઈમારત – હવેલી, મકાન

(10) ગિરિ - પર્વત, પહાડ

(11) રમ્ય - રમણીય

(12) તળાવ-જળાશય, સરોવર

(13) નિશાની – ચિહ્ન, સંજ્ઞા

(14) સૂર્ય - ભાસ્કર, રવિ

*નીચે આપેલા શબ્દોના વિરુદ્ધાર્થી શબ્દ લખો*.

(1) આશા X નિરાશા

(2) ભારે × હલકુ

(3) પરદેશી × સ્વદેશી

(4) અંધકાર X પ્રકાશ

(5) પૂર્વ x પશ્ચિમ

(6) ઊગતું X આથમતું

(7) પ્રાચીન x અર્વાચીન

(8) આશા× નિરાશા

(9) ઊગવું X આથમવું.

(10) સમીપ × દૂર 

(11) ગુપ્ત X જાહેર

(12) તળે ×ઉપર

 *નીચે આપેલા શબ્દોની સાચી જોડણી લખો*

(1) કૂરુક્ષેત્ર – કુરુક્ષેત્ર.

(2) ખંડીએર – ખંડિયેર

(3) દિવાદાંડી - દીવાદાંડી

(4) હેલીકોપટર – હેલિકોપ્ટર

(5) કીલો – કિલ્લો

(6) રળીયામણું - રળિયામણું

(7) મોહીની – મોહિની

(8) કીલોમીટર – કિલોમીટર

(9) નીશાનિ – નિશાની

(10) સ્લોક – શ્લોક

 *નીચે આપેલા પ્રત્યેક શબ્દસમૂહ માટે એક શબ્દ લખો*.

(1) જતાં આવતાં વહાણને ચેતવવા માટે સમુદ્રમાં ખડક ઉપર બાંધેલો દીવાવાળો મિનારો - દીવાદાંડી

(2) વહાણ ચલાવનાર – ખલાસી, નાવિક

(3) હોળી ખેલવા નીકળેલો ઘેરમાંનો માણસ - ઘેરૈયો

(4) ભાંગીતૂટી ઈમારત - ખંડિયેર

(5) ઠીંગણો પણ વેગથી ચાલતો એક જાતનો બળદ - ગેણિયો

(6) છિદ્ર કે બાકામાંથી પડતું સૂર્યનું કિરણ-હેરિયું

(7) જેના મુખમાંથી જવાળા નીકળે છે એવો બળતો પહાડ — જ્વાળામુખી

[5] નીચે આપેલા રૂઢિપ્રયોગનો અર્થ આપી તેમનો વાક્યમાં પ્રયોગ કરવો.

(1) ખૂંટો બેસાડવો – પાયો નાખવો

વાક્યઃ ગાંધીજીએ સત્ય અને અહિંસાનો ખૂંટો બેસાડયો.